Η βιβλιοφιλική παραφιλολογία γύρω από τον Μισέλ Ουελμπέκ πάντα με φόβιζε: ο μισάνθρωπος, ο μισογύνης, ο ρατσιστής αντισημίτης, ο κλόουν την Γαλλικής τηλεόρασης. Ε, δεν μιλάμε για τις καλύτερες συστάσεις. Δίσταζα να διαβάσω βιβλίο του. Ξεκίνησα τον «Χάρτη και την επικράτεια» με επιφυλάξεις. Και έπειτα ενθουσιάστηκα. Κείμενο ζωντανό, με μεγάλα ερωτήματα, μέσα στην εποχή μας, φιλοσοφικό και καυστικό, με πλοκή που δεν σε αφήνει να το αφήσεις από τα χέρια σου.
Κεντρικός ήρωας ο Ζεντ, ένας εικαστικός μονόχνωτος και μάλλον ανίκανος να συνάψει κανονικές ανθρώπινες σχέσεις κανενός είδους. Η πρώτη του κοπέλα η Ζινεβιέβ ήταν μια πόρνη πολυτελείας κι αυτό δεν τον πείραζε, η δεύτερη μια εκπάγλου καλλονής Ρωσίδα, η Όλγα, την οποία όμως αρνήθηκε να ακολουθήσει στην πατρίδα της όταν της πρόσφεραν εκεί δουλειά παρ’ όλο που την αγαπούσε.
Ξεκίνησε την καλλιτεχνική ζωή του ως φωτογράφος, απογειώθηκε όταν είχε την φαεινή ιδέα να κάνει φωτογραφίες με του χάρτες της Μισελέν και τελικά εκτοξεύτηκε σε δυσθεώρητα ύψη- οι πίνακες του έφτασαν να κοστίζουν 12 εκατομμύρια ευρώ- δίχως να το καταλάβει. Για τον κατάλογο της έκθεσης με τους πίνακες- μια μοντέρνα συλλογή με επαγγέλματα που περιλαμβάνει το αριστούργημα «Ο Μπιλ Γκέιτς και ο Στιβ Τζομπς συνομιλούν για το μέλλον της πληροφορικής»- ζητά από τον επίσης μονόχνωτο και μισάνθρωπο συγγραφέα Μισέλ Ουελμπέκ να γράψει τον πρόλογο. Οι δυο, τους αν και αναγνωρίζουν ο ένας στον άλλο έναν άνθρωπο με τον οποίο θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν, τελικά δεν γίνονται φίλοι. Λίγο καιρό αφότου ο Ζεντ τον ζωγραφίζει και του χαρίζει τον πανάκριβο πίνακα, ο Ουελμπέκ δολοφονείται με φρικτό τρόπο.
Ο Μισέλ Ουλμπέκ παρουσιάζει τον λογοτεχνικό εαυτό του με απαράμιλλο χιούμορ, αν και λίγο μακάβριο· πάντως το alter ego του είναι μάλλον ο Ζεντ. Οι προβληματισμοί του πάνω στην σύγχρονη κοινωνία- το μυθιστόρημα είναι γεμάτο brand names και ονόματα της εποχής που σε κάνουν να νιώθεις ένα τίποτα- για την τέχνη, την επιτυχία στην τέχνη αλλά κυρίως για τις ανθρώπινες σχέσεις και πως αυτές διαμορφώνονται σε ανθρώπους που όπως ο Ζεντ που στερήθηκαν την μητρική αγάπη, είναι έκδηλοι σε όλο το κείμενο. Αλλά το θέμα που απασχολεί τον Ουελμπέκ περισσότερο από όλα είναι το χρήμα· η χρήση του, το πόσο καθορίζει τη μοίρα μας, αν οριζόμαστε από αυτό, αν στο όνομά του συντελούνται τα χειρότερα εγκλήματα.Οι αναφορές στην αυτοκτονία, την δολοφονία και την ευθανασία, που γίνονται κάπως επιδερμικά, δίνουν μια διάσταση του θανάτου, που φαίνεται να απασχολεί τον συγγραφέα στις πιο γκροτέσκες στιγμές του.
Πάντως ο Ουελμπέκ, με την επίφαση ενός αστυνομικού μυθιστορήματος, κατορθώνει να στήσει ένα βιβλίο δουλεμένο αριστοτεχνικά, από αυτά που θα χαιρόταν να διαβάσει κάθε αξιόλογος αναγνώστης.
Υ.Γ. 42 Άσχετο με τον Ουελμπέκ: ελάτε αύριο στην συνάντηση, θα είναι ωραία να γνωριστούμε από κοντά.
Έξοχα!
ΑπάντησηΔιαγραφή