Το «Ιδού οι ονειροπόλοι» είναι ίσως ένα από τα πιο ευκολοδιάβαστα βιβλία της χρονιάς. Η ιστορία και η γλώσσα ρέουν (φαντάζομαι πως η εμπειρία της Αργυρώς Μαντόγλου ως μεταφράστριας παίζει σημαντικό ρόλο). Η πλοκή είναι ευθύγραμμη και εντελώς αληθοφανής, και ενδιαφέρουσα. Παρ’ όλα αυτά η συγγραφέας, μια Καμερουνέζα μετανάστρια στην Αμερική, δεν αποφεύγει τα κλισέ. Ούτε κάποιες εύκολες λύσεις.
Ο Γιέντε Γιόνγκα μεταναστεύει από την φτωχή πόλη Λίμπε του Καμερούν στην Νέα Υόρκη. Τα χαρτιά του δεν είναι ακριβώς εντάξει, έχει μόνον μια βίζα για μερικούς μήνες, και απευθύνεται σε δικηγόρο για να κάνει αίτηση για άσυλο και πράσινη κάρτα. Καταφέρνει να φέρει τις Η.Π.Α τη γυναίκα και το παιδί του και να βρει μια καλή και αξιοπρεπή δουλειά για τον Κλαρκ Έντουαρντς, μεγαλοστέλεχος της Lehman Brothers, που του εξασφαλίζει έναν καλό μισθό.
Η αντίθεση ανάμεσα στην οικογένεια του Έντουαρντς κι αυτή του Γιέντε είναι εμφανής από την αρχή. Πάντως η συγγραφέας επιλέγει – ίσως για να μην εκπέσει στο μελό- να μην μας δείχνει τα συναισθήματα των ηρώων της, μόνο τα γεγονότα. Όταν η Λίμανς καταρρεύσει και ο Γιέντε χάσει τη δουλειά του τα πράγματα θα δυσκολέψουν. Κι όταν πια του αρνηθούν και την πράσινη κάρτα, θα απογοητευτεί τόσο που θα μετακινήσει την οικογένεια ξανά στο Καμερούν.
Το βιβλίο πραγματεύεται την νέα εκδοχή του Αμερικάνικου ονείρου. Η γυναίκα του Έντουαρντς π που ζει μέσα στη χλιδή καταρρέει, η γυναίκα του Γιέντε θέλει να παλέψει για τα πάντα, για το παιδί της, για τη μόρφωσή της, για τα ωραία ρούχα και παπούτσια, να το ζήσει.
Η Αμερική παραμένει για την Mbue ιδεώδης. Παρόλο που τελικά η οικογένεια γυρίζει στο Καμερούν, σε καμία φάση δεν διαφαίνεται πικρία και μίσος για την ανισότητα, ούτε και πόνος ή νόστος για την πατρίδα. Θέματα που θα μπορούσαν να την απασχολούν- ταυτότητας, κοινωνικής ένταξης, γκετοποίησης- φαίνεται να μην περνάνε καν από το μυαλό των ηρώων της. Η ιστορία είναι κοινή και οικεία, έχει το ενδιαφέρον κομμάτι της μετανάστευσης, αλλά σε σημεία μοιάζει επιδερμική. Οι ήρωες της δεν βάζουν το μαχαίρι στο κόκαλο. Μπορεί να είναι έτσι χτισμένοι ως προσωπικότητες που να μην μπορούν.
Με λίγα λόγια από το βιβλίο λείπει ο πόνος και το αφηγηματικό βάθος. Όλα τα άλλα είναι εκεί, ευχέρεια στην αφήγηση, μια καλή ιστορία, προσωπικό βίωμα. Το "Ιδού οι ονειροπόλοι" θα το σύστηνα χωρίς καμία επιφύλαξη σε όποιον μου ζητούσε ένα βιβλίο που να διαβάζεται εύκολα χωρίς να είναι ευτελές.
Μοιάζει στην Αμερική τα τελευταία χρόνια να είναι μόδα τα βιβλία που προέρχονται από μετανάστες. Από τον Τσιγκόζι Ομπιόμα, ως τον Στάινγκαρντ, την Τζούμπα Λαχίρι, τον Τσανγκ Ράε Λι, τον Πένκοφ και τη Γιγιέν Λι, μια γενιά συγγραφέων αναδύεται που έχουν μικτές καταβολές, που είναι με το ένα πόδι στη μια και με το άλλο πόδι στην άλλη κουλτούρα. Συνήθως τα βιβλία τους είναι πολύ ενδιαφέροντα. Ποιοι από αυτούς θα τα καταφέρουν λογοτεχνικά να υπάρξουν και στο μέλλον, μένει να αποδειχτεί.
«Ιδού οι ονειροπόλοι», Imbolo Mbue, μετ. Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Κέδρος, 2016, σελ. 458
Αυτά ακριβώς θα έλεγα κι εγώ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα συζητήσαμε βέβαια, αλλά νομίζω πως συμφωνούσαμε από την αρχή.
Διαγραφή