26/5/22

"Ρωγμή στον τοίχο", Μαρία Δριμή

 




Στο γραφείο ενός εκδότη εισβάλλει ένας επιτυχημένος ηθοποιός. Απαιτεί να μάθει γιατί το χειρόγραφό του απορρίφθηκε. Ο εκδότης τον συμπαθεί, και τελικά συναινεί να το διαβάσει ο ίδιος και να του δώσει τεκμηριωμένη απάντηση. Έτσι δίνεται η κλωτσιά για να αρχινίσει ο μύθος, γιατί στην πραγματικότητα κύρια ιστορία του βιβλίου, είναι η εγκιβωτισμένη, το autofiction που έχει γράψει πρωτοπρόσωπα ο ηθοποιός για τη ζωή του. Σε αυτήν ένας νεαρός φοιτητής ιατρικής διαπιστώνει πως στη μεσοτοιχία με το διπλανό διαμέρισμα υπάρχει ένα ράγισμα. Από εκεί θα γνωρίσει τους γείτονές του, θα συνειδητοποιήσει το μυστικό που στοιχειώνει αλλά και ομορφαίνει τις ζωές τους, και θα αλλάξει κι αυτός ζωή. Αλλά και ο εκδότης θα αλλάξει, όσο διαβάζει το κείμενο του ηθοποιού.

Η νουβέλα είναι γραμμένη με απλά δομικά στοιχεία, ξεκάθαρη, ίσως σε κάποια σημεία υπερβολικά διδακτική, στα περισσότερα όμως η απλότητα χαρίζει στο κείμενο. Δεν χάνεται το βασικό θέμα, που είναι τι ορίζει τη ρότα που πήρε η ζωή μας, πόσο η αλληλεπίδραση με τον άλλον μπορεί να ξεκαθαρίσει το ποιοι είμαστε. Ο νεαρός φοιτητής είναι ένας χαρακτήρας ολοκληρωμένος, ταυτιζόμαστε και τον ακολουθούμε. Οι υπόλοιποι ήρωες τον πλαισιώνουν, δεν είναι κατ’ ανάγκη πλήρεις, όμως έχει ο καθένας τη λειτουργική του θέση. Και το ωραίο εύρημα για τη ζωή των γειτόνων – που δεν θα αποκαλύψω— χαρίζει βάθος στο κείμενο. Και ανθρωπιά.

Η «Ρωγμή στον τοίχο» είναι το πρώτο πεζογραφικό βιβλίο της Μαρίας Δριμή, που όμως έχει ασκηθεί αρκούντως στη γραφή με τα θεατρικά της. Γι’ αυτό έχουμε εδώ πολύ λίγες από τις παιδικές ασθένειες ενός πρωτόλειου, κοινώς η συγγραφέας δεν μπλέκει όλα τα θέματα μαζί, είναι ξεκάθαρο ποια ιδέα πραγματεύεται και οι αφηγητές της δεν κρίνουν τους ήρωες της, αφήνουν τον αναγνώστη να βγάλει τα συμπεράσματά του. Η ιδέα θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει μυθιστόρημα, ήδη ο εγκιβωτισμός της κεντρικής ιστορίας μέσα σε μια άλλη ιστορία, μας προϊδεάζει πως εδώ διακυβεύονται πολλά που μένουν ανείπωτα. Το ίδιο και οι εναλλαγές των αφηγητών. Η γλώσσα της Δριμή δεν είναι περίτεχνη, εξυπηρετεί το σκοπό της, να μας πει τον μύθο. Είναι όμως ξακάθαρη και λαμπερή, δεν έχει σκοτεινιές στον βωμό του ύφους. Τη συγγραφέα τη νοιάζουν οι εικόνες, οι απλές γραμμές που συνθέτουν σταδιακά κάτι πολυπλοκότερο.

Τη μικρή νουβέλα τη διάβασα μέσα σε μια μέρα, επίτευγμα αν σκεφτεί κανείς την πολυπλοκότητα της δικής μου ζωής, την απόλαυσα, μπήκα στην ιστορία και είδα τη ζωή με την αθωότητα του νεαρού ήρωα. Έζησα ξανά αυτόν τον πρώτο έρωτα που νομίζεις πως είναι ο μοναδικός. Τη χαρά του ανθρώπου που βρήκε σχετικά νωρίς πού ανήκει. Και τελικά κατέληξα να τη θυμάμαι αρκετό καιρό μετά την πρώτη ανάγνωση, με λεπτομέρεια. Κι αυτό δεν είναι μικρό επίτευγμα.

                                      Κατερίνα Μαλακατέ


"Ρωγμή στον τοίχο", Μαρία Δριμή, εκδ. Ιωλκός, 2022, σ. 106



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου