Πριν κάποιον καιρό αποφασίσαμε (με τον Παναγιώτη Κροκιδά) να γράψουμε κείμενα για αυτή την ιδιότυπη φυλή των βιβλιόφιλων, για την έξη και το μαράζι μας με λίγα λόγια. Αν και τα κείμενα γράφονταν κι ενδιάμεσα ενδιαφέρθηκε να γράφει και ο Μαραμπού εγώ δεν τα ανέβαζα- ποιος ξέρει τι υποσυνείδητα καπρίτσια ακολουθούσα. Σήμερα η σειρά επανέρχεται, παραμένει ανοιχτή για όποιον θα ήθελε να συμπληρώσει κάτι και να το στείλει στο kmalakate@gmail.com.
Το πρώτο κείμενο είναι το Παναγιώτη Κροκιδά και μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Η φυλή των βιβλιόφιλων
Υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στο να είσαι απλός αναγνώστης- περιστασιακός ή και πιο τακτικός- και το να είσαι βιβλιοχτυπημένος. Αυτό είναι η έξη από τα βιβλία και την ανάγνωση, η πραγματική χρήση των βιβλίων σαν ναρκωτικό, για την παραγωγή ενδορφινών και η ανικανότητα να περάσεις χωρίς αυτά μια ευχάριστη ζωή. Πρόσφατα μου ζήτησαν να μην διαβάζω λογοτεχνία, να επικεντρωθώ στο πρωτογενές γράψιμο, κι έπειτα να ξαναρχίσω, όπως και όσο θέλω, στις διορθώσεις. Ομολογώ πως τα βρίσκω πολύ σκούρα, στην αρχή μετρούσα ώρες, έπειτα στιγμές, τα δοκίμια και η ποίηση δεν με καλύπτουν, έχω ανάγκη ζωντανή την σάρκα της μυθοπλασίας να την κατασπαράξω. Τα υπόλοιπα είναι απλά ορντέβρ για να ανοίγουν την όρεξη.
Τι ξεχωρίζει λοιπόν τον εθισμένο; Μα ο εθισμός του. Ο βιβλιομανής θα ξεκινήσει καινούργιο βιβλίο το απόγευμα, αν και το τελευταίο το τελείωσε μόλις το πρωί. Θα νιώσει ατελείωτες τύψεις αν για κάποιο λόγο δεν διαβάσει καθόλου με στην μέρα. Και κάποιες φορές θα αρνηθεί πρόσκληση για ποτό, καφέ, σινεμά, ραντεβού, γιατί πολύ απλά πρέπει να γυρίσει σπίτι να διαβάσει. Θα συσσωρεύσει γύρω του σωρούς από αδιάβαστα και θα συνεχίσει να αγοράζει κι άλλα – γιατί φοβάται μην εξαντληθούν, γιατί φοβάται μήπως αργότερα στα χρόνια της κρίσης δεν θα έχει κάτι να διαβάζει, γιατί φτιάχνει μια κλασική βιβλιοθήκη αξιώσεων- στην πραγματικότητα ο λόγος είναι ένας, δεν μπορεί να αντισταθεί στη θέα ενός νέου βιβλίου, λαχταριστού και μοσχομυριστού.
Στο σπίτι του βιβλιοχτυπημένου πάντα θα υπάρχουν καυγάδες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο για τα βιβλία. Ξεχωρίζει. Δεν υπάρχει δωμάτιο χωρίς βιβλιοθήκη – συμπεριλαμβανομένων της κουζίνας και του μπάνιου- δεν υπάρχει βιβλιοθήκη χωρίς διπλές σειρές βιβλίων, συχνά τα βιβλία κάνουν μικρές στοίβες στο πάτωμα, αν είναι αρκετά ασεβής ο αναγνώστης μας, τα χρησιμοποιεί για στόπερ στις πόρτες του, για βάση στο λαμπατέρ, ακόμα και για σκαμπό. Πάντα κάπου χωράει μια βιβλιοθήκη ακόμα, αυτός ο πίνακας σε κείνη την γωνιά φαίνεται άχρηστος, έτσι δεν είναι; Και τα παιδιά, τι τα θέλουν τα ψηλά ράφια, δικά μου είναι κι αυτά. Σίγουρα δε τα cd μπορούν να μπουν σε κάποιο ντουλάπι αντί να τρώνε πολύτιμο χώρο βιβλιοαπόθεσης.
Μικροί καυγάδες και για τα λεφτά αποκλείεται να μην προκύπτουν. Ας μην γελιόμαστε του βιβλιομανούς το βασικό μηνιαίο έξοδο είναι τα βιβλία. Δηλώνει βέβαια συχνά με στόμφο: «Εγώ δεν τα ξοδεύω σε φουστάνια και κραγιόν», «Εγώ δεν καπνίζω ούτε πίνω». Που τα κάνει και αυτά. Αρκεί να μην παρεμβαίνουν στην βιβλιοέξη. Ο βιβλιόφιλος που σέβεται τον εαυτό του προτιμά τις μεγάλες τσάντες γιατί δεν κυκλοφορεί ποτέ χωρίς το βιβλίο του, πάντα μια ευκαιρία μπορεί να βρεθεί, στο τρένο, στην τράπεζα, στο μπαρ που πίνεις το ποτό σου, ε, σόρυ λάθος.
Και φτάνοντας ως εδώ, λέω να αφήσω τον Παναγιώτη να μιλήσει για την καυτή πατάτα, τις βιβλιολίστες. Και τις βαλίτσες των διακοπών. Α, κι εκείνη την ώρα που διεκδικείς από το ταίρι σου «για να χεις λίγο χρόνο για τον εαυτό σου».
Κατερίνα Μαλακατέ
Τόσα χρόνια νιώθω μόνη στον κόσμο, δεν ήξερα ότι είμαστε φυλή! Γι αυτό θα αφεθώ λιγακι να περιαυτολογησω (ειναι κατι που σιχαινομαι αλλα για το θεμα των βιβλιων δε μιλαω ποτε κσι το χρειαζομαι).
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο σπίτι μου λοιπον είναι καινούριο και πολυ μεγαλυτερο απο το παλιο. Και έχω ακόμη άδειους τοίχους! Τους οποίους βέβαια θα γεμίσω άμεσα με το ρυθμό που αγοράζω αλλά έχω ευτυχώς την πολυτέλεια να σχεδιάζω προκαταβολικά τα ράφια που θα προσθέσω. Ευτυχώς ο ξυλουργός μου είναι άγιος άνθρωπος, έρχεται ακόμη και για να μου καρφώσει ένα μόνο ράφι. Και μου φερνει από εκείνα τα παχιά απλαναριστα αθάνατα ξύλα που πάντα ονειρευομουν. Αυτά που δεν κάνουν ποτέ κοιλιά!
Με ανατριχιάζουν όσοι αναρρωτιούνται γιατί δεν κατεβάζω μερικά βιβλία "που δεν χρειαζονται" στο υπόγειο.
Έχω μια κρυφή ελπίδα ότι το παιδί μου μεγαλώνοντας σε ένα τέτοιο σπίτι θα αγαπήσει το βιβλίο. Με στενοχωρούν όσοι λένε ότι θα το σιχαθεί.
Με θυμώνουν και όσοι έρχονται σπίτι και ρωτούν "όλα αυτά τα βιβλία τα διαβάσατε ρε παιδιά η τα έχετε για ομορφια;" κι όταν λέω ότι εγώ τα διάβασα (εκτός από τα επιστημονικά του συζύγου) όλα, με κοιτούν σαν περίεργο ζώο.
Τώρα λοιπόν που έμαθα ότι ανήκω σε μια ιδιαίτερη φυλή επιτέλους νιώθω δικαιωμένη που ειμαι υπερήφανη για τη συλλογή μου και δεν έχω νιώσει τύψεις για τις εξόδους που απορρίπτω και για τα λεφτά που επενδύω.
Χίλια ευχαριστώ το blog γι' αυτά τα κείμενα :)
Αχ, αυτό με τα παιδιά το ελπίζω κι εγώ.
ΔιαγραφήΗ περιγραφή σου μίλησε κατευθείαν μέσα μου Κατερίνα, αν και έχω πολύ δρόμο για να φθάσω όλους τους βιβλιόφιλους. Πάντα θα έρχομαι τελευταία και καταϊδρωμένη, αφού είμαι αργή στην ανάγνωση μου κι αυτός είναι ο καημός μου, γιατί οι ντάνες με τα αδιάβαστα όλο και μεγαλώνουν, αντί να κατεβαίνουν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα προσθέσω στα δικά σου και τα δικά μου...
Όταν με ρωτούσαν τι δώρο ήθελα και ζητούσα βιβλίο η απάντηση (μ' ένα απορημένο βλέμμα) ήταν "τι; Μόνο ένα βιβλίο; Πες κάτι άλλο παιδί μου.. Άκου βιβλίο!" (πλέον με έμαθαν...δεν ρωτούν)
Στο μπάνιο έχω μόνιμα ένα τραπεζάκι για τα βιβλία μου και πλέον και το δεύτερο ζευγάρι γυαλιών μου, γιατί μία φορά την έπαθα και δεν τα είχα και τρελάθηκα!
Τέλος, ποτέ δεν θα ξεπεράσω τον χαμό βιβλίων που δάνεισα και δεν μου επέστρεψαν! ( φαντάσου ότι είναι στις λίστες με τις επόμενες αγορές μου , αν και διαβασμένα).
υγ: ξαναδιαβάζω μετά από χρόνια ό,τι μου άρεσε πολύ, ή ό, τι έχω λησμονήσει με το πέρασμα των χρόνων!
Αυτό με τον δανεισμό μεγάλη μάστιγα. Αν και θεωρητικά είμαι υπέρ γιατί προάγει την ανάγνωση, τα κλαίω τα καημένα τα βιβλιαράκια μου, δεν γυρίζουν σχεδόν ποτέ.
ΔιαγραφήΜολονότι δεν ανήκω στους εθισμένους βιβλιόφιλους, επειδή κατά καιρούς νιώθω έντονη επιθυμία για συγκεκριμένα βιβλία, μπορώ να φανταστώ αυτό που περιγράφεις. Ίσως οι ιστορίες που διαβάζω κρατούν τις αποθήκες μου γεμάτες για καιρό και στο μεσοδιάστημα φτιάχνω δικές μου. ;-)
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίχα, όμως, την απορία (που μου την έλυσες με τη σημερινή ανάρτηση), πώς γίνεται κάποιος να διαβάζει κάθε μέρα και διαφορετικό βιβλίο. Εννοώ, δεν περίμενα να έχει προλάβει να "χωνέψει" αυτά που διάβασε στο προηγούμενο για να προχωρήσει στο επόμενο, αν ο ρυθμός ανάγνωσής του είναι τόσο εντατικός. Και βιβλίο χωρίς επεξεργασία, για μένα, είναι βιβλίο που δεν έχεις διαβάσει, στην ουσία. Το έβρισκα, να σου πω, και λίγο ασεβές, τρόπον τινά. Αναγνωστική συμπεριφορά τύπου φαστ-φουντ, κάπως. Αλλά τιθέμενο το ζήτημα ως εξάρτηση... ok. Με τον καιρό, το εξήγησα εν μέρει και ως γυμναστική (όσο περισσότερο διαβάζεις, τόσο πιο ικανός -και γρήγορος- γίνεσαι στην επεξεργασία. Αν και αυτό δεν ισχύει πάντα).
Παρεμπιπτόντως, επειδή πρόσφατα έπεσε το μάτι μου σε ένα βιβλίο που ειλικρινά διασκέδασα πολύ διαβάζοντάς το - κι επειδή το 2014, τουλάχιστον, έγραψαν αναγνώστες στο blog σου μόνο για μισητούς συγγραφείς και βιβλία - μια ιδέα: γιατί να μην κλείσει το έτος με αναρτήσεις για βιβλία που μας άρεσαν πολύ;
Καλό μήνα!
Αν δούμε το βιβλίο ως πνευματική τροφή, τότε πόσο χρειάζεσαι μέχρι να χωνέψεις, δυο, τρεις ώρες το πολύ! Ύστερα σκέφτεσαι τι θα φας! :)
ΔιαγραφήΤο παραπάνω είναι απλοικό παράδειγμα και μου έδωσε την αφορμή το σχόλιό σου. Ωστόσο, θεωρώ ότι οι αναγνώστες είναι μηρυκαστικά ζώα και δεν σταματούν για εβδομάδες να αναμασούν τα όσα διάβασαν. Φυσικά είναι και ναρκωτικό όπως ειπώθηκε, ένα ναρκωτικό που βρίσκεις με ευκολία και σε αφθονία γύρω σου και μέχρι να σε καταστρέψει τελείως, μπορείς να το απαλαμβάνεις αδιαλείπτως!
Καλή συνέχεια :)
Το έχω ακούσει ξανά, αλλά δεν είναι "καταναλωτική η μανία μας". Τίποτα δεν μας εμποδίζει να σκεφτόμαστε ένα βιβλίο όσο διαβάζουμε ένα άλλο.
ΔιαγραφήΌσο για την πρόταση, είναι όντως πολύ καλή. Θα την εφαρμόσουμε εκεί κοντά στα Χριστούγεννα, να γράψουμε για "τα βιβλία που αγαπήσαμε".
Αχ,ωραία η κουβέντα σας παιδιά αλλά δεν μπορώ τώρα.Πάω να συνεχίσω ένα βιβλιαράκι που διαβάζω και τα λέμε μετά.
ΑπάντησηΔιαγραφήυγ.Αποστολές επαχθών τέλος ή όποτε μας έρθει στέλνουμε;
Όποτε σας έρθει στέλνετε. Ως το τέλος του χρόνου θα δεχόμεθα επαχθή.
ΔιαγραφήΝομίζω πως το διάβασμα για μένα είναι περισσότερο απόλαυση παρά εθισμός. Είμαι εθισμένη στο τσιγάρο και γι'αυτό θα καπνίσω ό,τι και αν γίνει, όπου και αν είμαι ακόμα και στα πεταχτά. Από την άλλη, για να διαβάσω πρέπει να υπάρχουν ορισμένες προυποθέσεις ώστε να μεγιστοποιηθεί η απόλαυσή μου. Θέλω το χώρο μου, άνετη καρέκλα, τον καφέ μου ή το ποτό μου, τα τσιγάρα μου, τη μουσική μου και κυρίως τον χρόνο μου. Δεν διαβάζω ποτέ αν δεν έχω τουλάχιστον ένα δίωρο, όταν είναι άλλοι τριγύρω κτλ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΒέβαια έχω ρυθμίσει έτσι την ζωή μου που να έχω πάντα χρόνο για διάβασμα ;)
ΥΓ: Αυτό με την κρίση, είδες που με κορόιδευες;
Ε.Γ.
Εγώ πάλι δεν βάζω καμία προυπόθεση, διαβάζω παντού και πάντα. Σιγά να μην χρειάζομαι κι ένα σπα για να πιάσω το βιβλίο.
ΔιαγραφήΥ.Γ. 42 Δίκιο, αγαπημένη μου, δίκιο. Δεν το πίστευα πως θα καταντήσουμε έτσι.
Τι ανάγκη έχεις εσύ; Σαν τους μπακάληδες στην Κατοχή, απλώς θα κατεβάσεις ρολά :P
ΔιαγραφήΕ.Γ
Τι ανάγκη έχεις εσύ; Σαν τους μπακάληδες στην Κατοχή, απλώς θα κατεβάσεις ρολά :P
ΔιαγραφήΕ.Γ
Την έκανα την καβάτζα μου. Για να ζηλεύεις!
ΔιαγραφήΜπα,δεν καβατζώνεις ποτέ επαρκώς,έρχονται τα φρέσκα ή αυτά που δεν προνόησες ή απλά αυτά που δεν έτυχε όμως τα έχουν οι άλλοι και σου πέφτουν τα σάλια και ξαναπέφτεις στα βαριά(εκ πείρας)..
ΔιαγραφήΜίλησε η πείρα. Που να πάρει, ούτε καν το βιβλιοπωλείο είναι η λύση.
ΔιαγραφήΠάντα νοιωθω καλύτερα όταν ξοδεύω λίγο χρόνο σε αυτή τη γωνία. Ποσό βαρεμένος είμαι το συνειδητοποίησα χτες όταν περίμενα μέχρι τα μεσάνυχτα ξυμερωματα 1ης Σεπτεμβρίου για να κατεβάσω το τελευταίο βιβλίο της Ναπολιτάνικης τετραλογίας της Φερράντε. Παρά της πάμπολλες κλήσεις της συζύγου να ξαποστάσω ο βιβλιοστόχος πάντα υπερτερεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤα βιβλία τα διαβάζω όλα μέσα απο το τηλέφωνο μου. Είναι το μοναδικό αντικείμενο που με συνοδεύει απανταχού. Χωρίς αυτό νοιώθω γυμνός. Μπορώ άνα πάσα στιγμή να κλέψω χρόνο για βιβλίο ανάγνωση. Στην οποιοδήποτε ουρά, αναμένοντας τα παιδιά η την γυναίκα, περπατώντας (ναι κάθε μέρα το lunch break είναι στην ουσία βιβλίο περίπατος), πριν απο τα ατελείωτα καθιερωμένα meetings, ακόμα και σε μποτιλιαρίσματα. Όπου υπάρχει θέληση ...
Παλαιότερα άφηνα μια δυο μέρες πριν ξαναπιάσω βιβλίο, σήμερα όμως συνεχίζω αυθημερόν. Ίσως νοιώθω την μακρινή γραμμή σβησμένων κεριών να μακραίνει γοργά και προσπαθώ να προλάβω.
Μένα το διάβασμα ενος καλού βιβλίου πάντα νοιώθω πιο ολοκληρωμένος σαν να υπάρχουν μυστικά της ζωής που ξεκλειδώνονται μέσα απο τις σελίδες του.
Με έχεις τσακίσει με την Φεράντε που δεν μπορώ να πάρω. Μισώ τα capital controls, τα μισώ!
ΔιαγραφήΚαλησπέρα,
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατερίνα, πριν γνωρίσω το blog σου νόμιζα ότι διάβαζα, αλλά από τότε που το παρακολουθώ έχω αρχίσει να αμφιβάλλω! Δε διαβάζω καθημερινά και πραγματικά σας θαυμάζω πώς τα καταφέρνετε. Τώρα ας πούμε είναι βράδυ, είμαι πτώμα και το μυαλό κουρκούτι! Είναι σημαντικό να μπορεί κανείς να συντηρεί τον εθισμό στο βιβλίο όταν το περιβάλλον είναι αντίθετο, όταν τα παιδιά δεν αντέχουν την απομόνωση μακριά τους, όταν όλα είναι κατά της ανάγνωσης. Δε θα το πίστευα παλαιότερα ότι είναι δυνατόν να συνδυάζει κάποιος εργασία, οικογένεια, παιδιά, διάβασμα, γράψιμο, με τέτοια ένταση αλλά τώρα που γνώρισα τη φυλή των βιβλιόφιλων θα αρχίσω να αλλάζω άποψη!
Πάρε εμένα ζωντανό παράδειγμα. Σοβαρά τώρα, αυτό είναι η υπερβολή, το κάνεις μόνο αν σου προσφέρει ακραία ευχαρίστηση, δεν ισχυρίζομαι με κανέναν τρόπο πως είναι "το σωστό". Απλά μου συμβαίνει. <3
Διαγραφή«Ο βιβλιομανής θα ξεκινήσει καινούργιο βιβλίο το απόγευμα, αν και το τελευταίο το τελείωσε μόλις το πρωί.»
ΑπάντησηΔιαγραφήΠλάκα κάνεις, σιγά που θα περιμένει μέχρι το απόγευμα!
(*Κουβαλάει δεύτερο βιβλίο στην τσάντα όταν είναι στις τελευταίες σελίδες, μην και ξεμείνει. Κι έχει εφαρμογή Kindle στο κινητό, με πάντα φορτωμένο ένα (τουλάχιστον) καινούριο βιβλίο, για ώρα ανάγκης :P )
Χαχαχα, οκ, το παραδέχομαι, έχεις δίκιο. Είπα να το κάνω κομψό.
Διαγραφή