"Αλλάζει πουκάμισο το φίδι", Κώστας Ακρίβος

Αναμφίβολα διαφορετικό το βιβλίο του Κώστα Ακρίβου- κάτι ανάμεσα σε μυθιστόρημα, μαρτυρία και αυτοβιογραφία- ξεκινά με αφορμή ένα περιστατικό, και με βάση μια μάλλον υποτυπώδη πλοκή, μας δίνει ένα σωρό μικρά επεισόδια, ιστορικά, ανεκδοτολογικά, ταξιδιωτικά, ικανά να απαντήσουν στο ερώτημα «Είμαι τυχερός που γεννήθηκα Έλληνας;»

Ο ήρωας- αφηγητής- συγγραφέας αντιμετωπίζεται με χλευασμό από έναν χαμαμτζή στην Ανδιανούπολη όταν του λέει πως είναι Γιουναν. «Γιουνανιστάν καπούτ, φαλιμέντο» του λέει ο Τούρκος. Οι λέξεις τον πληγώνουν ανεπαρνόθωτα. Μια περίοδος συγγραφικού μπλοκαρίσματος τον ωθεί να ξεκινήσει 7 ταξίδια στην Ελλάδα. Στον κάθε τόπο μια κουβέντα, ένα ιστορικό πρόσωπο, μια μικρή ιστορία ανθρώπων μας αναγκάζει να δούμε ένα κομμάτι του πολιτισμού μας, του χαρακτήρα των Ελλήνων, της κληρονομιάς μας.

"Σκέφτηκα πως μια μπορεί να είναι η σωστή απάντηση, ο αρχηγός, ο ρόλος του ηγέτη. Πόσο σημαντικό είναι στις κρίσιμες περιπτώσεις να υπάρχει κάποιος που θα αναλάβει να γίνει μπροστάρης, να ανοίξει δρόμους, να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει, κάποιος που δεν θα φοβηθεί να προτάξει τα στήθη του στον εχθρό."

Η λεπτή γραμμή ανάμεσα στην εθνική περηφάνια και τον εθνικισμό δεν ξεπερνιέται ποτέ, ο συγγραφέας μας μιλά για άγνωστα ιστορικά περιστατικά, για αγνούς ανθρώπους, την θρησκεία, την συγγραφή, την κατάσταση. Το κείμενο βρίθει πραγματολογικών στοιχείων και διακειμενικών αναφορών. Το βασικό του ατού είναι πως τελικά δεν επιχειρεί να απαντήσει στο  «Πως θα βγούμε από την κρίση». Μόνον να μας θυμίσει με φωτογραφίες, μουσικές, λογοτεχνία κι ανθρώπους πως κάποια πράγματα αξίζουν ακόμα.

"Αλλάζει πουκάμισο το φίδι", Κώστας Ακρίβος, εκδ. Μεταίχμιο, 2013, σελ. 434