"Ένα ερωτικό καλοκαίρι", Ivan Klíma

Η επαφή μου με την τσέχικη λογοτεχνία είναι μικρή κι όμως ένιωσα οικειότητα με το κείμενο του Ιβάν Κλίμα, «Ένα ερωτικό καλοκαίρι». Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα ευκολοδιάβαστο, που μιλά για τη ζωή και τον έρωτα με όρους απτούς, που αφορά σε συναισθήματα που έχουν νιώσει όλοι οι παντρεμένοι, ίσως με διαφορετική ένταση.

Ο Δαβίδ είναι ένας βιολόγος αφοσιωμένος στην επιστήμη του και στα πειράματα για μακροζωία που κάνει στα ποντίκια του, παντρεμένος με μια μάλλον άσχημη και χοντρή γυναίκα που αφέθηκε μετά τις γέννες και πατέρας δυο όμορφων μικρών κοριτσιών. Αγαπά πολύ τη δουλειά του, δεν ξέρει να χαλαρώνει σχεδόν ποτέ, δεν πίνει, δεν καπνίζει, δεν διασκεδάζει. Η γυναικά του έχει επιφορτιστεί με όλες τις δουλειές του σπιτιού, είναι και δασκάλα, και μοιάζει μονίμως θολή και κουρασμένη. Σε μια κηδεία ο Δαβίδ θα γνωρίσει την Ίβα, ένα πανέμορφο εικοσάχρονο κορίτσι που φαίνεται να μην είναι πιστό σε κανέναν άντρα, που αγαπά τα λούσα, τα ταξίδια, τα ακριβά εστιατόρια. Ο Δαβίδ θα χάσει τα μυαλά του μαζί της, αλλά ταυτόχρονα δε θα μπορέσει να αφήσει τη βολή της οικογένειάς του. Η αδυναμία να πάρει αποφάσεις θα τον οδηγήσει στην καταστροφή.

Ταυτίστηκα και με τη γυναίκα του και με το Δαβίδ∙ εναλλάξ σε μια μακρόχρονη σχέση με υποχρεώσεις μπορείς να νιώσεις ο εξουθενωμένος, θαμπός άνθρωπος που κάνει τα πάντα αλλά παραμένει αόρατος και άσχημος για το σύντροφό του και αντίστοιχα ο έτοιμος να απατήσει για μια γυαλιστερή αλλαγή. Πέρα από το ερωτικό κομμάτι όμως, το κείμενο έχει πολλά να πει για τις επιλογές που κάνουμε ή δεν κάνουμε στη ζωή, για αυτό που είναι απατηλό και γίνεται χειροπιαστό μέσα σε μια στιγμή, για το συμβιβασμό που μοιάζει μονόδρομος, για το φόβο των γηρατειών και του θανάτου. Αυτό το τελευταίο είναι το θέμα μάλλον όλης της λογοτεχνίας κι εδώ εκφράζεται έντεχνα, κάτω από στρώσεις λαγνείας και συστολής, με καθαρότητα από την αρχή ως το τέλος. 

"Ένα ερωτικό καλοκαίρι", Ιβάν Κλίμα, μετ. Σόνια Στάμου- Ντορνιάκοβα, εκδ. Καστανιώτης 2009, σελ.240